Veel mensen maken zich tegenwoordig zorgen over de ecologische voetafdruk van de vlees- en zuivel- producten. In de laatste 10 jaren werd dit thema bijzonder populair dankzij het rupport Livestock’s Long Shadow van de Verenigde Naties. Het in 2006 gepubliceerde rapport verklaarde dat vee verantwoordelijk was voor meer dan 18% van broeikasemissies wereldwijd. Het kreeg natuurlijk ook aanzienlijke kritiek, maar sindsdien begonnen verschillende bedrijven pogingen om plantaardige producten te ontwerpen.
Nadelen van koemelk
Is koemelk nou echt zo slecht als sommige mensen denken? Wij praten hier over milieu nadelen, niet over de invloed op de gezondheid. We kunnen niet zeker zeggen, of koemelk minder of meer duurzaam is dan plantaardige melk, maar het is helaas duidelijk dat het wel een aanzienlijke impact op he milieu heeft.
Ten eerste, heb je de productie van koe voedsel – namelijk granen. Dat kost veel land, meststoffen en heel veel water. Bovendien, zijn er natuurlijk de dieren zelf, die nog meer land en water nodig hebben dan de granen. Verder, moet de rauwe melk verwerkt worden wat redelijk veel energie kost. Daarna wordt het met koelwagens die nog meer energie gebruiken naar de markt gebracht. En als laatste, heb je ook altijd energie en materialen nodig om melk te verpakken.
Maar het belangrijkste van alle nadelen is methaanuitstoot. Door hun normale spijsvertering stoten koeien erg veel methaan uit – een gas dat 20 keer zo gevaarlijk is voor de atmosfeer als kooldioxide. De zuivelindustrie is verantwoordelijk voor 4 procent van de door de mens veroorzaakte uitstoot van broeikasgassen wereldwijd. En er is ook een belangrijke kwestie van dierenwelzijn, waar we nu niet te diep in de discussie willen gaan.
Biologische koemelk
Biologische koemelk heeft inderdaad wat voordelen in vergelijking met de gewone melk. Maar deze voordelen zorgen meestal voor de koeien, niet voor het milieu. Bijvoorbeeld moeten de koeien “blij” zijn. Ze kunnen ook geen onnodige antibiotica krijgen. Terwijl het leuk is voor de koeien, worden water en klimaat effecten daar niet minder van.
Verder heeft biologische melk productie meer land nodig om hetzelfde aantal melk te produceren als conventioneele productie. Het komt door de afwezigheid van meststoffen en pesticiden. Echter is het meer energie-efficient om biologische melk te produceren. Bovendien, heeft biologische melk minder impact met betrekking tot uitspoeling van nitraat en fosfaat. Over het algemeen is er bijna geen verschil in milieu impacten van conventionele of biologische melkproducties.
Plantaardige melk
Wij kunnen redelijk zeker zegen dat plantaardige melk beter voor het milieu is dan koemelk… Over het algemeen hebben vegetarische producten een kleinere milieu impact, omdat ze veel minder hulpbronnen nodig hebben. Toch is het niet zo makkelijk om een glas-tot-glas vergelijking te maken. Ten eerste, hebben de meeste planten waarvan je “melk” kan maken verschillende klimaat-eisen. Daarom moeten de ingredienten voor je “duurzame” melk vaak ver reizen om naar jou toe te komen. Dat kost naturlijk veel energie, en veroorzaakt de uitstoot van broeikasgassen vanwege het vliegen. Ten tweede, vereisen de ingredienten heel veel verwerking voordat ze “melk” worden – weer niet zo energie–efficient. Maar zelfs als je met deze nadelen rekening houdt – is plantaardige melk beter voor onze planeet dan koemelk.
Het grootste probleem hier is om te kiezen. Hier moet je niet aleen milieu-redenen in de gaten houden, maar ook de kosten en de smaak. Lees maar dit bericht als je meer wilt weten over de verschillende plantaardige “melken”.